در مراحل رشد یک نوزاد زمان دندان درآوردن به مرحله‌ای گفته می‌شود که دندان‌های او شروع به رویش کرده و از داخل لثه بیرون میزند. رویش دندان‌های شیری معمولا بین 6 تا 24 ماهگی کودک اتفاق می‌افتد و ممکن است تماما برای او درد آور بوده و رویش دندان را دشوار سازد. در این مدت، کودکان تمایل زیادی برای قرار دادن اجسام، داخل دهان خود دارند تا شاید درد و ناراحتی ناشی از تورم و حساس شدن لثه‌ها کاهش یابد. خوشبختانه در این زمینه راه‌های موثری وجود دارد که به شما کمک می‌کند درد ناشی از دندان درآوردن کودک خود را کاهش دهید.
سرد کردن، یه راه حل فوق العاده
مهمترین علت ناراحتی کودکان هنگام دندان درآوردن، تورم ایجاد شده در لثه‌ها می‌باشد. در این مواقع، کمپرس سرد عملکرد فوق العاده‌ای در کاهش تورم دارد. پس همیشه تعدادی حوله یا دستمال تمیز و مرطوب در یخچال نگهداری کنید. در مواقع لازم می‌توانید یکی آن‌ها را برداشته و به آرامی روی لثه‌ها بمالید یا اینکه اجازه دهید نوزاد با نظارت کامل شما آن را بمکد.
در بازار حلقه‌های لاستیکی مخصوصی برای این کار تولید شده که معمولا داخل آن مقداری آب وجود دارد و می‌توان آن را داخل یخچال قرار داد. در صورت نیاز یکی از آن‌ها را به کودک بدهید تا جویدن یا مکیدن آن باعث آرام شدن او شود.
اگه ترجیح می‌دهید از این لاستیک‌های دندانی یا انواع وسایل مخصوص استفاده نکنید، می‌توانید از صیفی‌جات بزرگ و سفت مثل هویج (به صورت پوست کنده) یا یک خیار بزرگ و سفت که قبلا سرد شده استفاده کنید. دقت کنید که موقع مکیدن یا جویدن این صیفی‌جات توسط نوزاد، حتما مراقب باشید تا قطعه‌‌های کوچک جدا شده از آن‌ها در دهان نوزاد باعث خفگی او نشود.
علاوه بر مطالب گفته شده، یک گزینه دیگر نیز قرار دادن پستانک داخل یخچال است. مکیدن پستانک سرد شده به آرام شدن کودک کمک می‌کند.
لثه‌های نوزاد را بمالید
فشار ملایم می‌تواند باعث تسکین درد در بافت‌های دهان و دندان شود. تلاش کنید یک انگشت تمیز و مرطوب را در طول لثه‌های کودک حرکت داده و به آرامی لثه را ماساژ دهید. همچنین اگر کودک تمایل داشت اجازه دهید انگشت شما را بمکد یا با لثه خود بجود.
دقت نمایید قبل از قرار دادن انگشتانتان داخل دهان کودک، حتما آن‌ها را به خوبی شستشو داده و ناخن‌های خود را کوتاه کرده باشید تا دهان او زخم نشود.
آب ریزش دهان کودک را فراموش نکنید
یکی از عوارض دندان درآوردن در کودک این است که ترشح بزاق دهانی او زیاد شده و از دهان بیرون می‌ریزد. بزاقی که روی چانه، گونه‌ها یا اطراف دهان می‌ریزد را به طور مرتب تمیز کنید. بزاق خارج شده از دهان کودک اگر روی پوست نوزاد باقی بماند و خشک شود، می‌تواند باعث تحریک پوست و خشک شدن پوست شود و در نتیجه خود یک عامل دیگر برای ناراحتی کودک خواهد بود.
جهت جلوگیری از خشک شدن پوست نوزاد می‌توانید مقداری مرطوب کننده نرم و مناسب کودکان را روی چانه و گونه‌های او بمالید.
چند راهکار پزشکی
انواع مختلفی از داروها به صورت مایع خوراکی، ژل و قرص برای کاهش درد به ویژه برای کودکان ارائه شده است. مصرف این داروها می‌تواند برای مدت مشخصی به کودک شما کمک کند تا درد کمتری را احساس کند اما بهتر است با روش‌های طبیعی ذکر شده در بالا همزمان مورد استفاده قرار گیرد.
قبل از اینکه هر نوع دارویی به کودک خود بدهید، حتما با پزشک خود مشورت کنید و تنها با تجویز او این کار را انجام دهید زیرا بعضی از داروها ممکن است برای کودک شما مناسب نباشد.
هرگز از شیرینی جات سرد استفاده نکنید
انواع بستنی یخی و آب میوه خنک یا هر نوع خوراکی دارای شکر و قند، به هیچ عنوان گزینه مناسبی برای زمان دندان درآوردن نوزاد نیست. البته که موارد ذکر شده سرد هستند، اما بیش از حد سرد هستند و می‌توانند به بافت دهان کودک آسیب برسانند. همچنین قند موجود در این خوراکی‌ها می‌تواند باعث رشد باکتری‌های مخرب در دهان کودک شود.
در ماه‌های رویش دندان‌های نوزاد، ضرورت دارد که دهان او دائما تمیز شود تا دچار عفونت نشود زیرا لثه‌ها و بافت دهان او بسیار حساس و آسیب پذیر است.
هرگز حلقه لاستیکی دندانی را در فریزر قرار ندهید
برای سرد کردن حوله، پارچه، حلقه لاستیکی دندانی و انواع وسایل بازی مخصوص (برای زمان دندان درآوردن)، قرار دادن آن‌ها داخل یخچال کافی و مناسب است، اما قرار دادن آن‌ها داخل فریزر باعث سرد شدن و سفت شدن بیش از حد آن‌ها می‌شود. سرمای زیاد و سطح سفت آن‌ها برای نوزاد بسیار خطرناک است و می‌تواند خیلی سریع به دهان کودک آسیب وارد شود. این وسایل را داخل یخچال در دمای مناسب برای نوزاد نگهداری کنید.
هرگز بدون تجویز دکتر از دارو استفاده نکنید
داروهایی برای مواقع دندان درد در بزرگسالان وجود دارد، که این داروها برای کودکان بسیار خطرناک هستند. همچنین کودک شما ممکن است هنگام مصرف بعضی از داروها به آن واکنش منفی نشان دهد. همیشه قبل از دادن هر نوع دارو به کودک خود، ابتدا به پزشک متخصص مراجعه کنید.