هنگامیکه نوزاد شما در محدوده سنی 4 تا 7 ماهگی قرار دارد، انتظار مشاهده علائم دندان درآوردن در او را داشته باشید. فرآیند رویش دندان‌ها ممکن است باعث رنجش و بیقراری او شود. دندان‌های شیری برای رویش در محل خود باید لثه را بشکافند و بیرون بیایند که این مساله عامل ایجاد ناراحتی در نوزاد خواهد بود.
کودکان معمولا از 3 ماهگی شروع به دندان درآوردن می‌کنند اما در بعضی از کودکان شروع آن با تاخیر همراه بوده و از 12 تا 14 ماهگی آغاز می‌شود. در موارد بسیار نادر هم ممکن است یک نوزاد با دندان شیری متولد شود.
آگاهی از علائم دندان درآوردن به شما کمک می‌کند تا در صورت مشاهده آن در نوزاد خود بتوانید اقدامات مناسب را انجام دهید.
علائم رایج دندان درآوردن
هنگامیکه در ماه‌های ابتدایی سن نوزاد فرآیند دندان درآوردن آغاز می‌شود، ابتدا انتظار ظاهر شدن دندان جلویی او را داشته باشید، و اغلب از حدود 5 روز قبل از نمایان شدن دندان، علائم آن مشاهده می‌شود. علائم رایج دندان درآوردن در نوزادان موارد زیر می‌باشد:
افزایش موارد گاز گرفتن
نوزاد با گاز گرفتن اسباب بازی یا حتی انگشتان خود باعث کاهش درد فشاری که روی لثه‌های خود احساس می‌کند می‌شود.
افزایش در میزان مکیدن
همانند گاز گرفتن، مکیدن هم به کودک کمک می‌کند تا درد ناشی از فشار وارد شده به لثه‌ها در اثر خارج شدن دندان‌ها را کمتر احساس کند.
کم شدن اشتها
کودک به دلیل دردی که در دهان و دندان خود احساس می‌کند از خوردن و آشامیدن امتناع می‌کند.
افزایش موارد خارج شدن بزاق
یکی از نشانه‌های رایج دندان درآوردن، افزایش بزاق دهان و آبریزش دهانی می‌باشد.
التهاب پوست و جوش اطراف دهان
افزایش بیش از حد آبریزش دهانی باعث خارش، حساسیت و قرمز شدن پوست اطراف دهان، چانه و گونه‌ها می‌شود. در نتیجه بسیار اهمیت دارد که دائما چشم به کودک خود داشته باشید و بزاق بیرون ریخته از دهان او را تمیز کنید. البته مراقب باشید که تمیز کردن خیلی زیاد صورت باعث ساییده شدن پوست شده و به پوست او آسیب وارد می‌کند.
تورم لثه‌ها
قرمز شدن، ورم کردن و درد لثه‌ها که در اثر شکافته شدن لثه و خارج شدن دندان بوجود می‌آیند یکی دیگر از علائم دندان درآوردن می‌باشد.
کشیدن گوش‌ها
شاید این مورد یک نشانه غیر معمول دندان درآوردن به نظر بیاید، اما گاهی نوزادان برای کاهش درد لثه‌های خود، گوش‌های خود را می‌کشند یا ممکن است چانه و گونه‌های خود را بمالند.
بد خوابی و بی خوابی
ناراحتی ناشی از درد و تورم لثه‌ها، مانع خواب راحت نوزاد در طی شبانه روز یا در طول روز (چرت زدن او) می‌شود.
کج خلقی
اگر کودک شما حساس و زودرنج شده تعجب نکنید. جراحات لثه که در اثر بیرون آمدن دندان ایجاد می‌شود، باعث احساس ناراحتی در او شده و در نتیجه بد خلقی او را به همراه دارد. سعی کنید با مشغول کردن کودک حواس او را پرت کنید یا او را در آغوش بگیرید و نوازش کنید تا باعث آرامش او شوید.
تب دندان درآوردن
در کودکی که در حال دندان درآوردن است، این امکان وجود دارد که دمای بدن او اندکی افزایش یابد که اصطلاحا تب ناشی از دندان درآوردن گفته می‌شود. البته در مواقع تب واقعی (در اثر بیماری) دمای بدن بیش از 38 درجه خواهد بود که نشانه بیماری یا عفونت می‌باشد. اگر کودک شما بیقراری می‌کند و افزایش دمای بدن او طولانی شده یا دمای بدن او بالاتر از 38 درجه شده یا سایر علائم بیماری را دارد حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
علائمی که نشانه دندان درآوردن نمی‌باشد
اگر کودک شما اسهال، تب یا آبریزش بینی دارد این علائم را جزء علائم دندان درآوردن به حساب نیاورده و آنها را نادیده نگیرید به خصوص اگر این علائم بیش از مدت 24 ساعت مشاهده شود.
هر چند بسیاری از والدین این علائم را به طور مستقیم به دندان درآوردن ارتباط می‌دهند اما هیچ اثبات علمی در این خصوص وجود ندارد. متخصصین این حوزه به خصوص آکادمی پزشکان اطفال آمریکا (American Academy of Pediatrics)، تب کردن یا اسهال را جزء علائم معمول دندان درآوردن نمی‌دانند.
توجیه اینکه چرا بعضی از کودکان در زمان رویش دندان‌ها دچار اسهال و تب می‌شوند این است که آنها بارها اشیاء مختلف را داخل دهان خود می‌برند و به لثه‌ها می‌مالند تا باعث تسکین درد لثه‌ها شود. این امر می‌تواند باعث ورود میکروب و آلودگی به دهان او شده و او را مریض کند.
اگر دمای بدن بیش از 38 درجه سانتیگراد همراه با علائمی چون بی حالی، بی اشتهایی، سرفه، استفراغ و اسهال در کودک مشاهده کردید حتما به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید.
مواردی چون کج خلی و بهانه گیری طولانی مدت یا وجود جوش و تحریکات پوستی در بدن نیز جزء علائم دندان درآوردن به حساب نمی‌آید و در صورت مشاهده حتما به پزشک متخصص مراجعه شود.
نگرانی از دیر دندان درآوردن
مراحل و زمانبندی رویش دندان‌ها در هر کودک با کودک دیگر متفاوت است. اگر دقیقا مطابق با جدول زمانی توصیه شده، دندان‌ها رویش نکرد خیلی نگران نشوید زیرا هر کودک شرایط جسمی و رشد خود را دارد.
اگر دندان درآوردن کودک شما با تاخیر یا کندی همراه است، اما رشد استخوان‌ها، پوست و موی او حالت رشد طبیعی دارد جای نگرانی وجود ندارد. اما اگر کودک شما به سن 18 ماهگی خود رسیده و هنوز علائم دندان درآوردن در او مشاهده نشده مساله را با پزشک خود مطرح کنید.
با مراجعه به دندانپزشک متخصص کودکان و مطرح کردن نگرانی‌های خود از مشاوره و راهکارهای او بهره‌مند شوید.
